Szczegółowa informacja o publikacji oznaczonej indntyfikatorem ISBN

Czym jest tytułowa jedenastka?

To numer tramwaju, którym autor książki zaczął jeździć systematycznie kilka lat temu po… ponad 20 latach obserwowania świata głównie przez okna samochodu. Ta zmiana środka komunikacji okazało się znaczącą zmianą i zaowocowała wieloma ciekawymi obserwacjami ludzi, zjawisk, rzeczywistości wokół. „Jedenastka” to ponad 100 krótkich opowiadanek – miniatur, będących obrazkami uwieczniającymi pasażerów oraz rozmaite zdarzenia tramwajowo-autobusowe. Czasem dziwne, czasem skłaniające do refleksji, najczęściej zabawne.

To lektura łatwa i przyjemna, choć wnikliwi czytelnicy znajdą w niej inspiracje do głębszych przemyśleń o współczesnym świecie.

Wstęp

A co to ta „jedenastka”? To numer tramwaju, którym kilka lat temu zacząłem systematycznie jeździć ode mnie z warszawskiego Bemowa na rondo Daszyńskiego, aby tam przesiąść się do metra i po pięciu minutach wysiąść na stacji Nowy Świat – Uniwersytet. Stamtąd mam dosłownie kilka metrów do budynku Uniwersytetu Warszawskiego i mieszczącego się w nim Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych.

Hmm… Właściwie to powinienem napisać, że to ISNS mnie natchnął do obserwowania i spisywania historii tramwajowo-autobusowych w duchu – jakżeby inaczej – socjologicznym, tak byłoby bardziej naukowo i „godnie”, no ale… to nie byłaby prawda. Bo prawda jest taka, że po ponad 20 latach oglądania świata zza szyby samochodu przesiadłem się do komunikacji publicznej i zacząłem korzystać najczęściej z tramwaju numer 11 oraz autobusów 171 lub E-2 (wiozących mnie szybko do drugiego często odwiedzanego punktu – na plac Trzech Krzyży). Jako niewątpliwie podekscytowany nową sytuacją neofita zbiorkomu zacząłem patrzeć na miasto z innej perspektywy, dostrzegać miejsca, których wcześniej nie znałem albo które zmieniły się nie do poznania, wreszcie zacząłem przyglądać się ludziom – współpasażerom. I tak pojawiły się pierwsze historie… Uczciwie muszę jednak zaznaczyć, że nie wszystkie opowiastki są moje – gdy rozpocząłem ich publikowanie w mediach społecznościowych, z czasem zaczęli dzielić się swoimi przeżyciami moi znajomi – prosili o opisanie ich historii „po mojemu”. Opisywałem więc.

No dobrze, a co z tą socjologią w podtytule? Pojawiła się ona chyba głównie w celach popularyzatorskich. Bo często otrzymuję pytanie, czym się właściwie zajmuję i czym zajmuje się socjologia – co bada? Wówczas odpowiadam: bada… wszystko. Co ciekawe, podobne pytanie potrafią zadać nawet studenci socjologii, gdy mają wybrać temat do projektu badawczego. Też zdarza im się zapytać, czy coś można badać i co można badać? Odpowiedź jest taka sama: wszystko!

A jaki to ma związek z moimi historiami? Otóż taka sama odpowiedź musi paść, gdy ktoś zapyta, co ludzie robią w tramwaju, autobusie czy pociągu. Na pewno poruszają się: chodzą, wiercą, wstają, zmieniają miejsca, siadają, biegają (nie tylko dzieci). Dość często zajmują się (w bardzo różny sposób) innymi pasażerami: całują się, biją, podrywają, bawią się z dzieckiem, pląsają, kłócą się, uśmiechają, robią sztuczny tłok i okradają, czyszczą psa. Ale też zajmują się sobą: dłubią w nosie, w zębach, w uchu, drapią się po różnych częściach ciała, ćwiczą mięśnie, golą się, poprawiają makijaż i robią manicure, wyciskają wągry, czyszczą obuwie i ubranie, jedzą i piją (różne trunki) oraz spędzają (czasem) pożytecznie czas: czytają, słuchają (muzyki, podcastów itd.), oglądają filmy, grają w gry na telefonie, SMS-ują, czatują, piszą maile, haftują i robią na drutach, leżą albo polegują, drzemią, rozmyślają, obserwują, uczą się, modlą, powtarzają słówka z języka obcego, robią porządki w torbie, rysują. Niestety także śmiecą, siusiają, wymiotują, demolują. Słowem: robią naprawdę wszystko!