Szczegółowa informacja o publikacji oznaczonej indntyfikatorem ISBN

SŁOWO WSTĘPNE.

W r. 1899 wynikła w Afryce wojna między Anglikami a Boerami, którzy, zabrawszy ziemie prawym jej właścicielom — Kafrom, nie chcieli pozwolić na osiedlanie się na stałe innym w dwóch republikach, Transwaalu i Oranji, któremi rządzili. O to Anglicy w swoim egoistycznym interesie wypowiedzieli im wojnę.

Wojnę obronną z Anglikami Boerowie prowadzili z wielką zawziętością, i w początkach zadali szereg klęsk przeciwnikom, nie przygotowanym na taki opór. Z jednych miejsc chcieli wyprzeć Anglików, w innych bronili się sami. Była to zatem z obu stron wojna podjazdowa. Z miejsc, gdzie bronili się Anglicy, wyróżniło się mężną obroną i wytrwałością miasto Mafeking. Boerowie, oblegający je, stracili dużo czasu, nie mogąc zdobyć miasta, i doczekali się tego, że Anglicy przyszli z odsieczą i uwolnili swoich rodaków. Od tej chwili szala szczęścia przechyliła się na stronę Anglików, którzy po 21/2 latach uciążliwej wojny odnieśli zwycięstwo i zmusili Boerów do przystania na ich warunki.

Dzielnym obrońcą Mafekingu, niezmordowanym i nieustraszonym, podtrzymującym odwagę i wytrwałość, był młody wówczas oficer, dziś jenereł, Baden-Powell. Wtedy to utworzył on drużynę młodych «wywiadowców», po angielsku «skautów», którzy pełnili podczas oblężenia rozmaite funkcje i przyczyniali się skutecznie swemi usługami do obrony.

Powróciwszy do Anglji, jenerał zajął się zaraz i tutaj zorganizowaniem podobnych drużyn skautów.

Na wstępie do swojej książki, opisującej organizację «skautów», Baden-Powell objaśnia tak jej powstanie:

«Przekonaliśmy się, jak wielkie usługi mogą oddać chłopcy-skautowie, gdy stworzyliśmy z nich oddział w oblężonym Mafekingu, podczas wojny Południowo-Afrykańskiej.

«Mafeking jest niewielkim miastem; w czasie wojny miało ono 7000 mieszkańców krajowców, 600 białych kobiet i dzieci, a do obrony zaledwie tysiąc Europejczyków — ludzi wojskowych i cywilnych.

«Nikt nie spodziewał się napadu nieprzyjaciela i nikt nie był przygotowany do obrony. Jest to jednym dowodem więcej, że zawsze powinniśmy być przygotowani na wszystko, co się zdarzyć może.

«Otóż gdy się okazało, że nieprzyjaciel idzie na nas, porozstawialiśmy całą załogę z 700 ludzi: żołnierzy, policję i ochotników, na wszystkich miejscach zagrożonych. Potem uzbroiliśmy mieszkańców miasta — około 300 ludzi. Byli pomiędzy nimi starzy osadnicy, wyćwiczeni i obyci z niebezpieczeństwami, ale byli i młodzi subjekci sklepowi, urzędnicy biur i kantorów, tacy, co nigdy nie trzymali w ręku karabina lub strzelby, ani nie mieli pojęcia o strzelaniu i mustrze; w początkach więc byli nam nieprzydatni.

Bo to nie fraszka stawić czoło nieprzyjacielowi, który idzie po to, by cię zabić, a ty nie umiesz nawet strzelać!

«Dlatego każdy chłopiec powinien uczyć się strzelania, bo bez tego, czy będzie służyć w wojsku, czy w razie obrony kraju lub innego niebezpieczeństwa, na nic się nie przyda.

«Ponieważ obwód miejsca, które mieliśmy bronić, wynosił pięć mil (angielskich), łatwo zrozumieć, że każdy człowiek był dla nas bardzo cenny. A tymczasem liczba obrońców zmniejszała się stopniowo, bo ludzie padali ranni i zabici, a dla pozostałych coraz cięższa stawała się służba, trzymanie straży nocami i nieustanna walka. Wtedy to lord Edward Cecil, dowódca sztabu, powziął myśl zużytkowania do służby w obronie miasta młodych chłopców. Zebrał wszystkich, sformował z nich oddział, umundurował i rozpoczął ćwiczenia. Oddział ten potem sprawiał się dzielnie i śmiało i oddawał wielkie usługi. Do czasu jego utworzenia musieliśmy zajmować znaczną liczbę ludzi do roznoszenia rozkazów i poleceń; czynności ich objęli teraz ci chłopcy-wywiadowcy, a zwolnieni od tego żołnierze mogli już oddać się wyłącznie obronie miasta i wzmocnić siły załogi.

Czystość ciała.

Jednym z najważniejszych warunków zdrowia jest ochędóstwo, t. j. najskrupulatniejsza czystość w utrzymaniu ciała, odzieży i pościeli. Kiedy kto skaleczy brudną rękę lub nogę, albo użyje do zawinięcia brudnego gałganka, nieczystego opatrunku, ranka będzie się jątrzyć i łatwo przejdzie w bolesny stan ropienia, nieraz nawet niebezpieczny. Wszystkie tak zwane obierania się palców i t. d. wynikają z tego, że do ranki dostał się brud, który ją zakaził. Podczas ostatniej wojny japońskiej daleko mniejsza była stosunkowo śmiertelność od ran, niż w dawniejszych wojnach, a to dlatego, że Japończycy mają zwyczaj kąpać się codzień; prócz tego żołnierze obu armji zaopatrzeni byli w czyste opatrunki, które zakładali sobie natychmiast na miejsca zranione, skutkiem czego brud i zarazki nie mogły się dostać do rany.

Oprócz ciała, trzeba utrzymywać w czystości ubranie: czyścić je z plam, trzepać z kurzu, oczyszczać z błota i wietrzyć. Bieliznę zmieniać, gdy się zbrudzi. Codzień zdjętą z siebie wietrzyć i kłaść dopiero nazajutrz; na zmianę mieć zawsze dwie koszule, kalesony, skarpetki i nie nosić tych samych codzień, lecz co drugi dzień. Bielizna wywietrzona, wytrzepana i wyschnięta z potu, włożona na czysto umyte ciało, dłużej utrzymuje czystość, niż używana codziennie.

Pilnować, ażeby żołądek i kiszki codzień były opróżnione z nieczystości, które zatruwają cały organizm. Jeżeli kto ma zamknięty żołądek, niech pije na czczo zimną wodę, gimnastykuje się i je owoce na czczo, a doprowadzi go do porządku.

Rano nigdy nie wychodzić i nie brać się do żadnej roboty na czczo; jeżeli nie można mieć nic innego, wypić choć szklankę gorącej wody przed wyjściem, to już wystarczy.

Nie kąpać się nigdy zaraz po jedzeniu, bo wtedy łatwo dostać kurczów, uderzenia do głowy, ataku sercowego i t. p. Nieraz zdarzały się z tego powodu wypadki utonięcia najlepszych nawet pływaków.

Napoje alkoholiczne.

Chłopiec, używający napojów alkoholicznych, nie może być skautem, musi się tego wyrzec odrazu i wytrwać w postanowieniu. Trunki są i dla dorosłych szkodliwe, czynią człowieka niezdolnym do żadnego zajęcia, odbierają mu rozum i siły i są przyczyną wielu zbrodni i nędzy. Woda, mleko, herbata, kawa wystarczają do ugaszenia pragnienia, do orzeźwienia i podtrzymania sił przy zmęczeniu; w czasie upału szklanka limoniady ochłodzi i orzeźwi lepiej, niż wódka lub piwo.

Wogóle skaut powinien pić niewiele płynów. Można się do tego przyzwyczaić, trzymając usta zamknięte, bo wtedy mniej się odczuwa pragnienie; jeszcze lepiej zapobiega pragnieniu, kto idąc, w ustach trzyma kamyk. Ale do takiego środka uciekać się tylko w ostateczności, gdy gorąco, a w pochodzie niema wody.

Kto jest otyły z braku ruchu, cierpi ciągłe pragnienie i musi pić często, lecz jeżeli przetrzyma pewien czas bez picia, pragnienie się uspokoi; kto zaś pije ciągle, w czasie pochodu, ćwiczeń lub gier sportowych, poci się i opada prędko z sił.